Je hebt een tijd geleden een huttentocht gepland en nu wordt er slecht weer voorspeld: regen, onweer, mist, kou of zelfs sneeuw… Het komt maar een paar keer per zomer voor dat het een hele dag regent of dat je in een sneeuwbui terechtkomt. Maar wat nou als er slechte weeromstandigheden zijn, precies het moment dat jij een huttentocht met je gezin wilt maken. Wat te doen?
We kunnen geen individuele tips geven of je wel of niet moet gaan. We kunnen je wel de belangrijke informatie geven zodat je de juiste keuze kunt maken, zonder dat we op de stoel van een weerkundige gaan zitten.
Onthoud dit in ieder geval goed:
Ga nooit op pad in slecht weer,
omdat jouw planning nu eenmaal voorzien had
een bepaald doel te bereiken.
Veiligheid voorop.
TIP: download hier de pdf met de inhoud van dit blog, zodat je dit op 1 A-tje kunt meenemen op de tocht.
Bekijk ook het blog:
Wat doe je met de geplande huttentocht bij slechte weersvoorspelling?
1. Onweer tijdens de huttentocht
Afgelopen weekend maken we een huttentocht. We vertrekken met een strakblauwe lucht. De eerste wolkjes die verschijnen, zijn nog onschuldig, maar hier en daar zie je er al een donkere, dreigende wolk tussen zitten. Gelukkig is het onweer niet gekomen en komt de regenbui pas een paar uur later. Maar je weet het niet.
Tegen regen kun je je kleden, maar met onweer moet je echt wegwezen in de bergen. De kans dat je getroffen wordt door de bliksem is heel klein, maar zorg dat je weet wat je moet doen als je er onverhoopt middenin komt te zitten. Wat moet je doen als je wilt vertrekken naar de – volgende – hut en er is onweer voorspeld?
Tips als je weet dat er onweer komt:
- Vraag locals – of de huttenwaard als je al in een hut bent – naar hun weersinschattingen.
- Zorg ervoor dat je in de hut bent voordat het gaat onweren.
- Maak wat kortere pauzes.
- Warmteonweer ontstaat meestal in de loop van de middag. Vertrek vroeg, zodat je zeker weet dat je op tijd bent.
- Zorg dat je voldoende kleding bij je hebt: tijdens en na onweer kan de temperatuur in korte tijd flink dalen.
- Vertrouw je het niet: vertrek niet!
Onweer in aantocht tijdens onze Lienzer Dolomietentocht in 2016
Wat als er toch onweer uitbreekt tijdens de wandeling?
NIET DOEN:
- Zorg ervoor dat je niet op of bij een bergkam of -top, graat, uitstekende rotsen of open terrein bent.
- Schuil niet onder een boom, afdak of in een tent.
- Blijf uit de buurt van stromend water, metalen kabels, hekken of andere geleiders. Deze kunnen de bliksemstroom naar je toe leiden.
- Gooi je eventuele wandelstokken een flink eind weg.
- Ga niet op de grond liggen.
WEL DOEN:
- Zorg dat je nergens ‘bovenuit’ steekt.
- Blijf rustig, raak niet in paniek.
- Als er onweer aankomt: ga naar beneden [niet omhoog!].
- Zoek zo snel mogelijk een dak boven je hoofd: een huis, een berghut, stal of auto en doe de ramen dicht. Blijf bij onweer zoveel mogelijk weg bij ramen en water. Zorg dat je handen, voeten & hoofd geen direct contact maken met de muren of deuren. Ga ideaal gezien op enkele meters afstand van een muur zitten.
- Of schuil in een bos onder een lage struik; niet onder de hoogste boom.
- Blijf daar tot het onweer voorbij is: als er 30 minuten meer dan 10 seconden tussen de flits en de donder zit.
- Is er niets in de buurt om te schuilen? Ga gehurkt op je rugzak zitten.
- Ben je met meerdere personen: houd minimaal 2 meter afstand van elkaar.
De ’10-seconden’-regel
Met de ’tien secondenregel‘ kun je inschatten wanneer je het best kunt gaan schuilen. Als er minder dan 10 seconden zitten tussen de bliksemflits en de donder, dan is het onweer gevaarlijk dichtbij. Zoek dan een veilige schuilplaats. Wil je weten hoe ver het onweer bij je vandaan is? Tel het aantal seconden tussen flits en donder en deel dit door drie. De uitkomst is de afstand in kilometers.
2. Regen tijdens de huttentocht
Een beetje regen tijdens een huttentocht: daar blijft niemand voor thuis. Maar wat als er drie dagen alleen maar regen wordt voorspeld, wat doe je dan? Regen kan over het algemeen niet zoveel kwaad, maar het is wat minder aangenaam dan een lekker zonnetje. Ook al heb je regenkleding mee: je wordt nat, alles wordt klam en spullen worden sneller vies.
Ingezonden huttentochtfoto van Luc
Tips voor regen tijdens bergwandelen:
- Zorg voor regenkleding of poncho’s voor jezelf én voor je rugzak.
- Zorg ervoor dat je schoenen waterdicht zijn.
- Zorg voor voldoende warme kleding.
- Hou onderweg beken en rotspassages in de gaten: bij zeer heftige regen kunnen er modderstromen ontstaan en kan er een vergrote kans op steenslag zijn. Beekjes kunnen flink beken worden en daarvoor lastiger over te steken zijn.
3. Kou tijdens de huttentocht
In 2015 maakten we de huttentocht in het Raurisertal. In het dal was het 33 graden op 1.000 meter hoogte; bij ons hoog in de bergen was het een graad of 22. Heerlijk aangenaam! Maar vergeet niet dat als het in het dal aangenaam is, dat het in de bergen koud kan zijn, zeker als er wind bij komt. Elke 100 meter hoger is het namelijk 0,6 graden kouder. Dus tel maar uit als je op 2.500 meter hoogte zit…
Elke 100 meter hoger wordt de temperatuur 0,6 graden lager.
Eén van de gevaarlijkste weerfenomenen in de bergen, naast onweer, is een koufront. Een koufront betekent dat er een zogenaamd ‘weersysteem’ aan komt met daarin koude lucht. De koude lucht botst tegen de warme lucht en dringt zich eronder [de koude lucht is zwaarder]. Er gebeuren op dat moment twee dingen.
- de lucht koelt door het koudefront sterk af, soms wel 15 – 20 graden over een paar uur.
- de warme lucht wordt naar boven geduwd en koelt af, waardoor het onstabiel wordt met veel neerslag en mogelijk onweer tot gevolg.
Een koufront zorg niet voor een geleidelijke, maar juist voor een snelle heftige weersomslag. De bijbehorende kou kan er ook voor zorgen dat de neerslag in de vorm van sneeuw valt, wat ook de oriëntatie nog eens extra moeilijk maakt. Mocht je in de weerberichten de term ‘koufront’ tegenkomen, wees dan extra alert!
Voorkom dat je onderkoeld raakt. Net als dat je je kunt kleden op de regen, kun je je ook kleden op de kou. Zorg ervoor dat je de juiste kleding hebt om jezelf warm te houden voor als dat nodig is. Werk bijvoorbeeld met verschillende laagjes kleding en naam altijd een dunne muts mee. Ook op zonnige dagen kan het hoog in de bergen ’s morgens of ’s avonds flink afkoelen.
Tips voor bergwandelen in de kou:
- Neem altijd een muts en handschoenen mee.
- Neem een thermosfles met gekookt water mee.
- Neem niet te veel extra kleding mee in verband met het gewicht, maar doe verschillende lagen met kleding over elkaar aan.
- Blijf in beweging.
- Heb je kleine kinderen mee? Hou ook de ‘temperatuur’ van je kinderen in de gaten.
Wist je dat wind in de bergen vaak een teken is van aankomende weersverandering?
4. Mist tijdens de huttentocht
Mist lijkt van dit lijstje nog het meest onschuldig, maar toch kun je flink de weg kwijtraken. Dus ga goed voorbereid de mist of bewolking in. De dagroutes van de meeste huttentochten die we aanbieden zijn netto niet langer dan 2-3 uur lopen op een dag en zijn goed gemarkeerd. Maar wat als je in de mist toch de weg kwijt raakt? En dan in combinatie met regen en kou?
Ingezonden huttentochtfoto door Isabel
Tips voor bergwandelen in de mist:
- Zorg ervoor dat je voor vertrek de dagroute goed doorneemt: wat zijn belangrijke afslagen op welk percentage van de tocht?
- Neem een kompas mee.
- Mist in combinatie met kou en regen? Zorg dat je voldoende warm aangekleed bent.
- Ben je verdwaald? Bel 140!
5. Sneeuw tijdens de huttentocht
De aanleiding voor dit artikel is de vele voorspelde regen én sneeuw [vanaf 1700 meter] over twee dagen. Denk je in de zon tussen de almkoeien terecht te komen… Gaat het sneeuwen! Enerzijds is het extra avontuurlijk en aan de andere kant kan het een extra risicofactor zijn.
Onweer is een NO-GO; sneeuw is een ZO-ZO. Je weet namelijk nooit…
- zeker of voorspelde sneeuw komt…
- hoeveel er komt…
- hoelang het blijft liggen…
Sneeuw maakt een wandelpad in ieder geval gladder en daarmee gevaarlijker. In een sneeuwbui of storm verlies je vaak ook zicht, net als in mist. De paden en markeringen worden minder zichtbaar. Veel passages van de huttentocht met kinderen zijn ongevaarlijk. Hier en daar zijn er stukken waar extra oplettendheid geboden is. En met sneeuw zijn de passages waar oplettendheid geboden is extra tricky.
Ingezonden huttentochtfoto van Wilco
Tips bij sneeuw tijdens jouw huttentocht:
- Informeer bij de hutten of de VVV over de toegankelijkheid van de hut: zijn er lastige sneeuwpassages op de route? Is het verstandig om te vertrekken?
- Wandelstokken zijn zeker aanbevolen voor meer grip.
- Neem een muts, handschoenen en voldoende warme kleding mee.
Als je besluit om niet op huttentocht te gaan
Als je in verband met de weersomstandigheden vanuit veiligheidsredenen besluit de geplande huttentocht niet te maken, dan kan dat een flinke teleurstelling zijn. Misschien heb je er met je gezin al een jaar naar uitgekeken en nu kan het niet doorgaan! De bergen en het weer: het is een onzekere factor. Als je besluit niet te gaan, kies je voor jullie veiligheid.
De bergen en het weer: een onzekere factor.
Als het goed is heb je de overnachtingshutten gereserveerd. Hou er rekening mee dat je niet altijd je geld terugkrijgt bij de hutten. Iedere hut hanteert eigen voorwaarden. Als je ver vooruit boekt, moet je vaak een aanbetaling doen. Als je dan toch niet komt in verband met het weer, dan zijn dat ook de annuleringskosten. Dat is een onderdeel van het avontuur!
En dan maar hopen dat je een fijne verblijfsplek vindt voor de dagen dat je niet op huttentocht gaat. In de beschrijving van de huttentochten hebben we een aantal verblijfsadresjes opgenomen voor voor- en na de tocht. Wellicht is daar nog plek? En anders hebben ze bij de VVV in de plaats van het startpunt van de tocht vast en zeker tips voor je.
Een huttentocht – met kinderen – is en blijft een berg avontuur!
*Dit artikel is puur bedoeld ter informatie om zelf keuzes op te baseren. We pretenderen niet volledig te zijn. Heb je nog waardevolle informatie voor ons? We nemen deze info graag op. Ook goed om te weten: wij kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor individuele keuzes rondom weersomstandigheden en eventuele gevolgen daarvan.
Geraadpleegde bronnen
- NKBV.nl over Onweer in de bergen deel 1 en deel 2
- Mudsweattrails.nl
- Sportzorg.nl
- Hutten.be
